Karaman iline ait efsaneler: Karadağ Efsanesi, Karaman’ın Koyunu Sonra Çıkar Oyunu Efsanesi.
Karadağ Efsanesi
Karaman’ın kuzeyindeki Karadağ ve Binbir kilise çeşitli efsanelere konu olmuştur. Kerem, Aslı’yı ararken Karadağ’a uğrar, gelir. Bu sırada büyük bir fırtına çıkar ve yolunu kaybeder. Derinden bir “Ahh” çekerek sazını eline alır ve şöyle der. Yanarım sevdadan dumanın tütmez Sen de benim gibi yanasın dağ hey Bellerin yol vermez bülbülün ötmez Üstüne karalar giyesin dağ hey Fırtınadan sonra KEREM yoluna koyulur. Uzaklaşırken ardına dönüp bakar ki, dağ cayır-cayır yanmaktadır. O günden sonra kara bir dağ olur. Ne gülü kalır ne bülbülü, adına da KARADAĞ denir.
Karaman’ın Koyunu Sonra Çıkar Oyunu Efsanesi
1.EFSANE : Karaman’ın kalesini kuşatan düşmanlar geceyi beklemeye başlarlar. O gece Karamanoğlu Beyliğinin Askerleri başka seferdedir. Kaleyi savunacak yeterli asker yoktur. Düşünüp taşınan yaşlılar ve ileri gelenler bir kurutuluş yolu bulmaya çalışırlar. Bir çoban “Bakın der Karaman”da ne kadar koyun, koç varsa toplayalım boynuzlarına fenerler takıp bayır aşağı sürelim. Düşman, çok kalabalık olduğumuzu sanır, belki kuşatmayı kaldırır” der. Çobanın dediği yapılır. Boynuzları ışıklı sürü aşağı inmeye başlayınca düşman askerleri büyük bir ordunun üzerine geldiğini sanarak kaçmaya başlarlar. Durum sonradan anlaşılınca da iş işten geçmiştir. “Karaman’ın Koyunu, Sonra çıkar oyunu”deyişinin bu olaydan rivayet edildiği söylenir.
2- EFSANE: Karamanoğulları Beyliği Moğollarla sık sık savaş halindedir. Moğollar Karaman Beyliği üzerine sefer düzenlerler ve beylik sınırında gecelerler. Tam bu sırada, Karamanoğulları Beyliği askerleri koyun postlarını üzerlerine giyerler ve bazıları boyunlarına çan takarak bir koyun sürüsü havasını verirler. Bu şekilde tam teçhizatlı olarak düşman üzerine doğru varırlar. Moğol askerleri akşam eğlencesinde olup, gelenin gerçek bir koyun sürüsü olduğunu zannederek aldırmazlar. Gelen Karamanoğulları askerleri ayağa kalkıp, postları sıyırarak Moğol askerlerin bozguna uğratırlar. Moğol askerlerinden canını kurtaranlar memleketlerine vardıkları zaman “Karaman’ın Koyunu Sonra Çıkar Oyunu” demişlerdir. Efsanenin bu olaydan kaynaklandığı rivayet edilmektedir.